در خرائج روایت است که از امام سوم علیه السّلام در خرد سالیش پرسیدند از آواز جانوران؛ طبق روایت محمّد بن ابراهیم بن حارث تمیمى که امام حسین علیه السلام فرموده :
۱- کرکس: «یَا ابْنَ آدَمَ عِشْ مَا شِئْتَ فَآخِرُهُ الْمَوْتُ»؛ اى آدمیزاده زندگی کن هر طور که خواهى ولی پایانش مرگ است.
۲-باز: «یَا عَالِمَ الْخَفِیَّاتِ وَ یَا کَاشِفَ الْبَلِیَّاتِ»؛ ای کسی که دانا به پنهانی‌ها هستی؛ و ای کسی که مشکلات را حل می‌کنی.
۳-طاوس: «مَوْلَایَ ظَلَمْتُ نَفْسِی وَ اغْتَرَرْتُ بِزِینَتِی فَاغْفِرْ لِی»؛ ای مولای من به خودم ستم کردم و به زیباییم بالیدم پس مرا بیامرز.
۴-درّاج و خارپشت پرنده‌ای شبیه کبک اما چاق‌تر که بالهایش خال‌های سیاه و سفید دارد: «الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى»؛ خداى رحمان بر تخت(مالکیت و حاکمیت بر اجزاء عالم هستى) قرار گرفته.
۵-خروس: «مَنْ عَرَفَ اللَّهَ لَمْ یَنْسَ ذِکْرَهُ»؛ هر که خدا را شناخت یاد خدا را فراموش نمی‌کند.
۶-مرغ خانگى: «یَا إِلَهَ الْحَقِّ أَنْتَ الْحَقُّ وَ قَوْلُکَ الْحَقُّ یَا اللَّهُ یَا حَقُ»؛ اى معبود بر حق توئى حق و گفتارت حق است اى خداى بر حق.
۷- بَاشَقُ از پرندگان شکاری و کوچک: «آمَنْتُ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ»؛ ایمان دارم به خدا و روز جزا.
۸- حداء یا شوحه لاشخور از پرنگان شکاری: «تَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ تُرْزَقْ»؛ بر خدا توکل کن، روزى یابى.
۹-عقاب: «مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ لَمْ یَشْقَ»؛ هر که فرمان خدا برد شقی و بدبخت نشود.
۱۰-شاهین از پرندگان شکاری شبیه عقاب: «سُبْحَانَ اللَّهِ حَقّاً حَقّاً»؛ منزه است خداوند از هر نقصی و حقّ است چه حقّى!
۱۱- جغد: «الْبُعْدُ مِنَ النَّاسِ أُنْسٌ»؛ دورى از مردم شر آسودگى است.
۱۲-کلاغ: «یَا رَازِقُ ابْعَثِ الرِّزْقَ الْحَلَالَ»؛ اى روزى بخش از حلال.
۱۳-درناپرندهایست بزرگ اندام که داراى پاى بلند و گردن دراز و بدون دم است و گاهى بر روى آب مىنشیند، نام این پرنده در زبان فارسى (مرغ کلنگ) است: « اللَّهُمَّ احْفَظْنِی مِنْ عَدُوِّی»؛ بار خدایا از دشمنم نگهدار.
۱۴-لک لک: «مَنْ تَخَلَّى عَنِ النَّاسِ نَجَا مِنْ أَذَاهُمْ»؛ هر که از مردم بد و شر کنار است از آزارشان رها است.
۱۵-اردک و مرغابى: «غُفْرَانَکَ یَا اللَّهُ»؛ آمرزشت را می‌خواهم اى خدا.
۱۶-هدهد: «مَا أَشْقَى مَنْ عَصَى اللَّهَ»؛ چقدر بدبخت است کسى که نافرمانى کند خدا را.
۱۷-قمرى: «یَا عَالِمَ السِّرِّ وَ النَّجْوَى یَا اللَّهُ»؛ اى داناى به اسرار و پنهانها، اى خدا!
۱۸-کبوتر دشتى: «أَنْتَ اللَّهُ لَا إِلَهَ سِوَاکَ یَا اللَّهُ»؛ توئى خدا شایسته پرستشى جز تو نیست اى خدا.
۱۹-زاغ: «سُبْحَانَ مَنْ لَا یَخْفَى عَلَیْهِ خَافِیَهٌ»؛ منزّه است کسى که بر او چیزى مخفى نیست.
۲۰-طوطى: «مَنْ ذَکَرَ رَبَّهُ غَفَرَ ذَنْبَهُ»؛ هر که پروردگارش یاد کند خداوند گناهش را بیامرزد.
۲۱-گنجشک: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِمَّا یُسْخِطُ اللَّهَ»؛ طلب آمرزش خواهم از گناهان و آنچه مایه خشم خدا است.
۲۲-بلبل: «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ حَقّاً حَقّاً»؛ معبودی جز او نیست معبودی که حق است اما چه حقی.
۲۳-کبک: «قَرُبَ الْحَقُّ قَرُبَ»؛ نزدیک است حق نزدیک است.
۲۴-بلدرچین: «یَا ابْنَ آدَمَ مَا أَغْفَلَکَ عَنِ الْمَوْتِ»؛ اى فرزند آدم! چه چیز تو را از مرگ غافل کرده است.
۲۵-سوزنیق مرغ شکارى: «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ وَ آلُهُ خِیَرَهُ اللَّهِ»؛ معبودی جز او نیست و و حضرت محمد و آل او صلوات الله علیهم اجمعین برگزیدگان الهی هستند. سوزنیق پرندهاى زیبا که حشرات به ویژه مارها را مىخورد، هر پرنده شکارى به جز عقاب و کرکس، صقر و شاهین)
۲۶-فاخته: «یَا وَاحِدُ یَا أَحَدُ یَا فَرْدُ یَا صَمَدُ»؛ ای یگانه و ای یکتا ای بی نظیر ای بی نیاز مطلق. ( فاخته پرنده ای است خاکی رنگ شبیه کبوتر و کمی کوچک تر از آن که دور گردنش طوقی سیاه دارد)
۲۷-شقراق و دارکوب: «مَوْلَایَ أَعْتِقْنِی مِنَ النَّارِ»؛ ای مولای من از دوزخ آزادم کن. (شقراق پرندهاى کوچکى است به رنگ سبز و سرخ و سفید.)
۲۸-چکاوک: «مَوْلَایَ تُبْ عَلَى کُلِّ مُذْنِبٍ مِنَ الْمُذْنِبِینَ»؛ ای مولایم گناه همه گناهکارا.ن مومن را بیامرز ( قنبره مرغ تاج به سر، پرنده کاکُل )
۲۹-کبوتر صحرایی: «إِنْ لَمْ تَغْفِرْ ذَنْبِی شَقِیتُ»؛ اگر گناهم را نیامرزى بدبختم. ( ورشان گونهاى کبوتر زمینى به رنگ کدر که بر روى دم آن سفیدى باشد، )
۳۰-شفتین مرغ عشق: «لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ قوتی نیست جز به خدای بلند مرتبه و بزرگ .
۳۱-شتر مرغ: «لَا مَعْبُودَ سِوَى اللَّهِ»؛ معبودى جز خدا نیست.
۳۲-پرستو و چلچله: سوره حمد خواند و گوید: «یَا قَابِلَ تَوْبَهِ التَّوَّابِینَ یَا اللَّهُ لَکَ الْحَمْدُ»؛ اى پذیراى توبه پشیمانان اى خدا سپاس از تو است.
۳۳-زرافه: «لا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ»؛ معبودی جز او نیست و یگانه است او.
۳۴-میش: «کَفَى بِالْمَوْتِ وَاعِظاً»؛ برای موعظه مرگ کفایت می‌کند. (حمل گوسفند، بره، میش که هشت ماهه یا نه ماهه باشد)
۳۵-بزغاله: «عَاجَلَنِیَ الْمَوْتُ ثَقُلَ ذَنْبِی وَ ازْدَادَ»؛ مرگم را برسان تا گناهانم سنگین و زیاد شد. (جدی بچه بُز در سال اوّل زندگى )
۳۶-شیر: «أَمْرُ اللَّهِ مُهِمٌّ مُهِمٌّ»؛ گوید: فرمان خدا مهم است مهم.
۳۷-گاو نَر: «مَهْلًا مَهْلًا یَا ابْنَ آدَمَ أَنْتَ بَیْنَ یَدَیْ مَنْ یَرَى وَ لَا یُرَى وَ هُوَ اللَّهُ»؛ اى فرزند آدم! صبر کن. تو در مقابل کسى هستى که تو را مى‌بیند و دیده نمى‌شود و آن خداست.
۳۸- فیل: «لَا یُغْنِی عَنِ الْمَوْتِ قُوَّهٌ وَ لَا حِیلَهٌ»؛ هیچ نیرو و نیرنگ جلو مردن را نگیرد.
۳۹-یوزپلنگ: «یَا عَزِیزُ یَا جَبَّارُ یَا مُتَکَبِّرُ یَا اللَّهُ»؛ ای عزیز یعنی بى مثل و نظیر، غالب شکست ناپذیر، و بخشنده عزت است و ای جبّار یعنی داراى شأنى عظیم، جبران کننده هر شکست و ضرر، اصلاح گر حال موجودات و صاحب اراده قاهره بر اشیاء است و ای متکبّر یعنی مستحق تعظیم و صاحب کبریاء و بزرگى باطنى و آشکار است. (یوزپلنگ. از جانوران درنده که پاى آن بلندتر از پاى پلنگ است و بر روى پوست آن نقطه هاى سیاه وجود دارد این حیوان بسیار مى خوابد. )
۴۰-شتر: «سُبْحَانَ مُذِلِّ الْجَبَّارِینَ سُبْحَانَهُ»؛ منزّه است خدایى که خوارکننده ستمکاران است. (شتر که بر دو گونه است با یک کوهان و یا دو کوهان ) می‌گوید منزه است خداوندی که ذلیل کننده جبارین است. منزه است او .
۴۱- اسب: «سُبْحَانَ رَبِّنَا سُبْحَانَهُ»؛ منزه است پروردگار ما منزه است او.
۴۲-گرگ: «مَا حَفِظَ اللَّهُ لَنْ یَضِیعَ أَبَداً»؛ آنچه را خدا نگهدارد هرگز ضایع نشود.
۴۳-شغال: «الْوَیْلُ الْوَیْلُ لِلْمُذْنِبِ الْمُصِرِّ »؛ گوید: واى واى بر گنهکاری که بر گناهش اصرار می‌کند.
۴۴-سگ: «کَفَى بِالْمَعَاصِی ذُلًّا»؛ برای ذلیل شدن گناه کردن بس است.
۴۵-خرگوش: «لَا تُهْلِکْنِی یَا اللَّهُ لَکَ الْحَمْدُ»؛ گوید: نابودم مکن اى خدا. از آن تو است سپاس.
۴۶-روباه: «الدُّنْیَا دَارُ غُرُورٍ»؛ دنیا خانه فریب است.
۴۷-آهو: «نَجِّنِی مِنَ الْأَذَى»؛ رهایم کن از اذیت و آزار.
۴۸-کرگدن: «أَغِثْنِی وَ إِلَّا هَلَکْت ُیَا مَوْلَایَ»؛ بفریادرس و گر نه نابود شوم اى مولایم.
۴۹-شتر: «حَسْبِیَ اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ حَسْبِیَ اللَّهُ»؛ خداوند مرا کافی است ( در همه اموراتم) و خداوند خوب وکیلی است بس است مرا خداوند.
۵۰- پلنگ: «سُبْحَانَ مَنْ تَعَزَّزَ بِالْقُدْرَهِ»؛ پاک و منزه است خدایى که با قدرت، عزیز شده است.
۵۱-مار: «مَا أَشْقَى مَنْ عَصَاکَ یَا رَحْمَانُ»؛ چه بدبخت است کسى که نافرمانیت کند یا رحمان.
۵۲-عقرب: «الشَّرُّ شَیْءٌ وَحْشٌ»؛ بدى چیز وحشتناکى است.
ثُمَّ قَالَ ع مَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَیْءٍ إِلَّا وَ لَهُ تَسْبِیحٌ یَحْمَدُ بِهِ رَبَّهُ ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآیَهَ وَ إِنْ مِنْ شَیْءٍ إِلَّا یُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَ لکِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ سپس فرمود: خدا چیزى نیافریده جز اینکه تسبیحى در سپاس خدایش دارد، سپس این آیه را خواند «نیست چیزى جز تسبیح گوید به سپاس او ولى شما نفهمید تسبیحش را، ۴۴- اسرى»
۱- بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار ج۶۱ ۲۹ باب ۱ عموم أحوال الحیوان و أصنافها
الخرائج و الجرائح ج۱ ۲۴۸ الباب الرابع فی معجزات الحسین بن علی ع – قطب راوندى