اعمال ماه ذی القعده

نماز در روز یکشنبه این ماه:
براى نماز در روز یکشنبه این ماه روایتى از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نقل شده است. در فضیلت این نماز، آمده است که هر کس آن را بجا آورد توبه اش پذیرفته مى شود و گناهانش آمرزیده مى گردد و سبب برکت براى نمازگزار و خانواده اش خواهد بود، و در روز قیامت کسانى که از او طلبى و یا حقّى دارند، از وى راضى گردند و با ایمان از دنیا مى رود و قبرش براى او وسیع و نورانى گردد و پدر و مادرش از او راضى شوند، و آنها نیز مورد مغفرت خداوند قرار گیرند، ذریّه او نیز بخشیده شوند و روزى او وسیع گردد. فرشته مرگ به هنگام مردن، با او مدارا کند و به آسانى جانش را بگیرد.

رسول خدا(صلى الله علیه وآله) کیفیّت نماز را این گونه بیان فرمود که، در روز یکشنبه غسل کند و وضو بگیرد و چهار رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به یک سلام) در هر رکعت، سوره «حمد» یکمرتبه، سوره «قل هو الله» سه مرتبه و سوره هاى «فلق» و «ناس» را یک مرتبه بخواند; و بعد از نماز هفتاد مرتبه استغفار کند، سپس بگوید:

لا حَوْلَ وَلا قُوَّهَاِلاَّ بِاللهِ الْعَلىِّ الْعَظیمِ
جنبش و نیرویى نیست جز به خداى والاى بزرگ

آنگاه بگوید:
یا عَزیزُ یا غَفّارُ، اِغْفِرْ لى ذُ نُوبى، وَذُ نُوبَ جَمیـعِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ، فَاِنَّهُ لایَغْفِرُالذُّنُوبَ اِلاَّ اَنْتَ .
اى نیرومند اى بسیارآمرزنده بیامرز گناهانم را و گناهان همه مردان مؤمن و زنان با ایمان را که نیامرزدکسى گناهان را جز تو.

از ذیل این روایت استفاده مىشود که این اعمال را در غیر این ماه نیز ، مى توان انجام داد.

سه روز روزه در این ماه:
از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) روایت شده است،هر کس روزهاى پنج شنبه، جمعه و شنبه از ماههاى حرام را روزه بگیرد، عبادت یک سال براى او نوشته شود.

شب پانزدهم ماه:
از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) روایت شده است که شب پانزدهم ماه ذى القعده، شب مبارکى است و خداوند در این شب، به بندگان مؤمن، نظر رحمت مى افکند وآن کس که در این شب به اطاعت خداوند مشغول باشد، پاداش بسیار زیادى دارد.
درادامه فرمود: چون شب به نیمه رسید، به عبادت خدا و نماز بپرداز و از خداوند حاجت بطلب که در این شب، حاجت کسى بدون پاسخ نخواهد ماند!

شب دحوالارض
شب بیست وپنجم شب دحو الارض است (یعنی پهن شدن زمین از زیرخانه کعبه برروی آب) وازلیالی شریفه است که رحمت خدا درآن نازل میشود و قیام بعبادت در آن اجربسیاردارد و از حسن بن علی وشا روایت است که گفت من کودک بودم که باپدرم در خدمت امام رضا علیه السلام شام خوردیم درشب بیست وپنجم ماه ذی العقده پس فرمود که امشب حضرت ابراهیم (ع) وحضرت عیسی (ع) متولد شده اند و زمین از زیرکعبه پهن شده است پس هرکه روزش را روزه بدارد چنان است که شصت ماه را روزه داشته باشد و بروایت دیگر است که فرمود در این روز حضرت قائم علیه السلام قیام خواهدنمود.

روز بیست و پنجم (روز دحوالارض(

روز بیست وپنجم روزدحوالارض است و یکی ازآن چهارروز است که درتمام سال به فضلیت روزه ممتاز است و در روایتی روزه اش مثل روزه هفتادسال است ودرروایت دیگرکفاره هفتادسال است و هرکه این روز را روزه بدارد وشبش را بعبادت بسرآورد ازبرای اوعبادت صدسال نوشته شود وازبرای روزه دار این روز هر چه درمیان آسمان وزمین است استغفارکند و این روزی است که رحمت خدادرآن منتشر گردیده وازبرای عبادت واجتماع بذکر خدا دراین روز اجربسیاری است وازبرای این روز بغیر از روزه وعبادت وذکرخداو غسل دوعمل است :

الف: مستحب است در آغاز روز (هنگامى که آفتاب کمىبلند شود) دو رکعت نماز بجا آورد و در هر رکعت، بعد از سوره حمد پنج مرتبه سوره والشمس را بخواند و پس از سلام نماز، این دعا را بخواند:

لا حَوْلَ وَلا قُوَّهَاِلاَّ بِاللهِ الْعَلىِّ الْعَظیمِ، یا مُقیلَ الْعَثَراتِ، اَقِلْنى عَثْرَتى،
جنبش و نیرویى نیست جز به خداى والاى بزرگ اى نادیدهگیر لغزشها، نادیده گیر لغزشم را
یا مُجیبَ الدَّعَواتِ، اَجِبْ دَعْوَتى، یا سامِعَالاَْصْواتِ، اِسْمَعْ صَوْتى،
اى اجابت کننده دعاها اجابت کندعایم را اى شنواى صداها بشنو صدایم را
وَارْحَمْنى وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتى وَما عِنْدى، یاذَاالْجَلالِ وَالاِْکْرامِ.
و به من رحم کن و از گناهانم وآنچه بدى دارم درگذر اى صاحب جلالت و بزرگوارى.

ب :شیخ طوسى» فرمود: مستحباست در این روز، این دعا را بخواند:

اَللّـهُمَّ داحِىَ الْکَعْبَهِ، وَفـالِقَ الْحَـبَّهِ،وَصارِفَ اللَّزْبَهِ، وَکاشِفَ کُـلِّ
خدایا اى گسترنده خانهکعبه و شکافنده دانه و برطرف کننده سختى و گشاینده هر
کُـرْبَـه، اَسْئَلُکَ فىهذَا الْیَوْمِ مِنْ اَیّامِکَ الَّتى اَعْظَمْتَ حَقَّها،وَاَقْدَمْتَ
غم و گرفتارى از تو خواهم در این روز از روزهایت کهبزرگ گرداندى حقش را و در سبقت
سَبْقَها، وَجَعَلْتَها عِنْدَ الْمُؤْمِنینَ وَدیعَهً،وَ اِلَیْکَ ذَریعَهً، وَ بِرَحْمَتِکَ
پیشش انداختى و در نزدمؤمنین آن را به ودیعت نهادى و آن را وسیله اى براى آمدن به پیشگاهت و رسیدنبرحمت
الْوَسیعَهِ، اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد عَبْدِکَ الْمُنْتَجَبِ، فِى الْمیثاقِ الْقَریبِ
وسیعت قراردادى که درودفرستى بر محمّد بنده برگزیده ات در روز میثاق نزدیک که
یَوْمَ التَّلاقِ، فاتِقِکُلِّ رَتْق، وَداع اِلى کُلِّ حَقٍّ، وَعَلى اَهْلِ بَیْتِهِ الاَْطْهارِ
روز دیدار و ملاقات است آن بزرگوارى که هر در بسته اىرا گشود و به هر حقى دعوت فرمود و بر خاندان پاکیزه
الْهُداهِ الْمَنارِ،دَعائِمِ الْجَبّارِ، وَوُلاهِ الْجَنَّهِ وَالنّارِ، وَاَعْطِنا فى یَوْمِناهذا
و راهنمایان روشنى بخش و پایه هاى دین خدا و زمامداران کاربهشت و دوزخند و عطا کن به ما در این روز
مِنْ عَطآئِکَ الْمَخْزُونِ، غَیْرَ مَقْطوُع وَلامَمْنوُن، تَجْمَعُ لَنا بِهِ التَّوْبَهَ،
از عطاى موجود درخزینه ات که نه پایان دارد و نه منّتى در آن است گردآورى بدان براى ماتوبه
وَحُسْنَ الاَْوْبَهِ، یا خَیْرَ مَدْعُوٍّ وَاَکْرَمَ مَرْجُوٍّ، یا کَفِىُّ یا وَفِىُّ، یامَنْ لُطْفُهُ
و بازگشت خوبى را بسوى خودت اى بهترین خوانده شدگانو بزرگوارترین مایه امید اى کفایت کننده اى وفادار اى که لطفش در
خَفِىٌّ، اُلْطُفْ لى بِلُطْفِکَ، وَاَسْعِدْنى بِعَفْوِکَ، وَاَیِّدْنى بِنَصْرِکَ، وَلاتُنْسِنى
نهان و خفاست بلطف خویش بر من لطف فرما و به عفوتسعادتمندم کن و به یاریت کمکم ده و از یاد
کَریمَ ذِکْرِکَ، بِوُلاهِ اَمْرِکَ، وَحَفَظَهِسِرِّکَ، وَ احْفَظْنى مِنْ شَوائِبِ الدَّهْرِ،
کریمانه اتفراموشم مکن به حق زمامداران کار خود و نگهبانان رازت و نگاهم دار از آلودگیهاىروزگار
اِلى یَوْمِ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ، وَاَشْهِدْنى اَوْلِیآئَکَ عِنْدَ خُرُوجِ نَفْسى،وَحُلُولِ
تا روز حشر و برانگیخته شدن و گواه گیر برایم دوستانترا هنگام جان دادنم و سرازیر
رَمْسى، وَانْقِطاعِ عَمَلى، وَانْقِضآءِ اَجَلى،اَللّهُمَّ وَاذْکُرْنى عَلى طُولِ
شدنم در قبر و به پایان رسیدنکردارم و بسر آمدن عمرم خدایا یادم کن در دوران دراز
الْبِلى، اِذا حَلَلْتُبَیْنَ اَطْباقِ الثَّرى، وَنَسِیَنِى النّاسُونَ مِنَ الْوَرى،
پوسیده شدنم در آن هنگام که میان توده هاى خاک وارد شومو مردم فراموشکار یکسره فراموشم کرده اند
وَاَحْلِلْنى دارَ الْمُقامَهِ، وَ بَوِّئْنى مَنْزِلَ الْکَرامَهِ، وَاجْعَلْنى مِنْ مُرافِقى
و در خانه ماندنى (بهشت) فرودم آر و در منزل کرامت جایم ده و از رفقاى دوستانت و
اَوْلِیآئِکَ، وَاَهْلِ اجْتِبآئِکَ وَأصْفِیائِکَ، وَبارِکْ لى فى لِقآئِکَ،وَارْزُقْنى
برگزیدگان و مخصوصانت قرارم ده و دیدارت را بر منمبارک گردان و حسن عمل روزیم کن
حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلُولِ الاَْجَلِ، بَریئاًمِنَ الزَّلَلِ وَسُوءِ الْخَطَلِ، اَللّـهُمَّ وَ
پیش از آن کهعمرم بسر رسد در حالى که پاک از لغزش و بد کردارى باشم خدایا
اَوْرِدْنى حَوْضَ نَبِیِّکَ مُحَمَّد صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ، وَاسْقِنى مِنْهُ
مرا به حوض پیامبرت محمّد درود خدا بر او و خاندانش باد(یعنى حوض کوثر) واردم کن و بنوشان مرا از آن
مَشْرَباً رَوِیّاًسآئِغاً هَنیئاً، لا اَظْمَأُ بَعْدَهُ، وَلا اُحَلاَُّ وِرْدَهُ، وَ لا عَنْهُاُذادُ،
حوض نوشاندنى سیراب کننده و روان و گوارا که دیگر تشنهنشوم و از ورود بدان جلوگیریم نکنند و بازم ندارند
وَاجْعَلْهُ لى خَیْرَزاد، وَ اَوْفى میعاد، یَوْمَ یَقُومُ الاَْشْهادُ، اَللّهُمَّ وَالْعَنْ
و آن را برایم بهترین توشه راه و کاملترین وعده گاه درروز به پا خواستن گواهان قرار ده خدایا دور ساز
جَبابِرَهَ الاَْوَّلینَ وَالاْخِرینَ، وَبِحُقُوقِ اَوْلِیآئِکَ الْمُسْتَاْثِرینَ،اَللّـهُمَّ
از رحمتت سرکشان اوّلین و آخرین را و آنان که به حقوقدوستان برگزیده ات تجاوز و تعدّى کردند خدایا
وَاقْصِمْ دَعآئِمَهُمْ،وَاَهْلِکْ اَشْیاعَهُمْ وَ عامِلَهُمْ، وَ عَجِّلْ مَهالِکَهُمْ،
پایه هاى حکومتشان را در هم شکن و پیروان و عمالشانرا نابود گردان و به هلاکتشان تعجیل کن
وَاسْلُبْهُمْ مَمالِکَهُمْ، وَضَیِّقْ عَلَیْهِمْ مَسالِکَهُمْ، وَالْعَنْ مُساهِمَهُمْ
و مملکتهاشان را از ایشانبگیر و راهها را بر ایشان تنگ فرما و آنان که با ایشان سهیم
وَمُشارِکَهُمْ،اَللّـهُمَّ وَعَجِّلْ فَرَجَ اَوْلِیآئِکَ، وَارْدُدْ عَلَیْهِمْ مَظالِمَهُمْ،
و شریک هستند نیز از رحمتت دور کن خدایا شتاب کن درفرج دوستانت و حقوق از دست رفته شان را به آنها باز گردان
وَاَظْهِرْ بِالْحَقِّقآئِمَهُمْ، وَاجْعَلْهُ لِدینِکَ مُنْتَصِراً، وَبِاَمْرِکَ فىاَعْدآئِکَ
و قائمشان را به حق ظاهر گردان و یارى ستاننده دینت وفرمانرواى در میان دشمنانت قرارش ده
مُؤْتَمِراً، اَللّـهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلائِکَهِالنَّصْرِ، وَبِما اَلْقَیْتَ اِلَیْهِ مِنَ الاَْمْرِ فى لَیْلَهِ
خدایا فرشتگان یارى دهنده را گرداگردش قرار ده و بداندستورى که در شب قدر بر او فرستى وى را
الْقَدْرِ، مُنْتَقِماً لَکَ حَتّى تَرْضى، وَیَعُودَدینُکَ بِهِ وَعَلى یَدَیْهِ جَدیداً
انتقام کشَنده براى خودتقرار ده بدان حد که تو خشنود گردى و دین تو به وسیله او و بدست او بصورت نو و تازهاى
غَضّاً،وَیَمْحَضَ الْحَقَّ مَحْضاً، وَیَرْفِضَ الْباطِلَ رَفْضاً، اَللّـهُمَّ صَلِّعَلَیْهِ
درآید و حق کاملاً خالص گردد و باطل یکسره از بین برودخدایا درود فرست بر او و
وَعَلى جَمیعِ آبائِهِ، وَاجْعَلْنا مِنْ صَحْبِهِوَاُسْرَتِهِ، وَابْعَثْنا فى کَرَّتِهِ، حَتّى
بر همه پدرانش وقرار ده ما را از اصحاب و نزدیکانش و در زمان رجعت او ما را برانگیز تا
نَکُونَ فى زَمانِهِ مِنْاَعْوانِهِ، اَللّهُمَّ اَدْرِکْ بِنا قِیامَهُ، وَاَشْهِدْنا اَیّامَهُ،وَصَلِّ
ما در زمان او جزء یارانش باشیم خدایا توفیق درک زمانقیام او را نصیب ما گردان و در روزگار ظهورش ما را حاضر کن و درود فرست
عَلَیْهِ، وَعَلَیْهِ السَّلامُ، وَارْدُدْ اِلَیْنا سَلامَهُ، وَرَحْمَـهُ اللهِ وَبَرَکـاتُهُ.
بر او و سلام او را بسوى ما بازگردان و سلام وتحیت و رحمت خدا و برکاتش بر او باد.