“تاملی در شرایط ذکر اربعینی”: صوت+متن بیانات استاد معظم؛ 20شهریور93

بسم‌الله الرّحمن الرّحیم

و به نستعین

و صلی‌الله علی‌محمّد و آله الطاهرین

موضوع: تاملی در شرایط ذکر اربعینی[۱]

توسط: استاد معظم حضرت آیت الله کمیلی سلمه الله

مطلبی که در کتاب المطالب السلوکیه آورده‌ایم برای این که خوب مطلب باز و روشن بشود]به آن اشاره میکنیم[این مطلب در صفحه ۱۰۲ نیمه اول کتاب قرار دارد. در این مطلب ۶ شرط را برای کسانی که می‌خواهند ذکر اربعینی بگویند آورده‌ایم. البته در ترجمه ۴ مورد آمده است. با اینکه باید هر ۶ تا ترجمه بشود، در ترجمه فارسی ۴ مورد آمده است.

امیدواریم که إن شاءالله در این «مشکات دل»ی که بناست چاپ شود، نقائصی در متن عربی نبینیم و هر آنچه در متن عربی آمده است، همه آن را ترجمه کرده و به زبان فارسی آمده باشد که همه استفاده کنند و چیزی از متن عربی نیفتاده باشد.

اما این ۶ مورد کدام است؟ آن دو موردی که در ترجمه حذف شده است که خیلی هم مشهور نیست . این دو مورد که در جایگاه اربعین که غیر مشهور است این است که :

۱-«أن یکون المکان بمقدار مترین(غرفه صغیره)…

مکان ذکر اربعین کوچک باشد…

۲-«یجلس متجّهاٌ الی القبله مع الوضوء جلسه متربعه»؛

سالک باید به صورت چهارزانو، باوضو و رو به‌ قبله بنشیند.

۳-«أن یغمض عینیه…

شرط کردیم که کسی که می‌خواهد در این مکان ذکر بگوید چشم‌هایش در حال ذکر گفتن بسته باشد. اگر خسته شد کمی چشم‌هایش را باز کند. چشم‌ بسته باشد چون می‌خواهد به باطن برود و قلب را روشن کند. می‌خواهد انصراف از ظاهر پیدا کند. می‌خواهند اقلاً در این ۲۰ دقیقه- نیم ساعتی که می‌نشیند]از ظاهر منصرف باشد[؛مگر چقدر سختی دارد که عده‌ای فرار می‌کنند؟!

…یکون المکان مظلما لئلا یشغله شیء»؛

باز اینجا تاکید کردیم که مکان ذکر باید تاریک باشد. شما در همین جلسه می‌آیید با این که چندین لامپ برای اضاءت و انارت هست، اما می‌بینید وقتی می‌خواهید حال ذکر و خلوت و سکوت پیدا کنید، چراغ‌ها را می‌بندند تا شما در خودت بروی. یا وقتی می‌خواهند یک روضه‌ی امام حسین علیه‌السلام بخوانند چراغ‌ها را خاموش می‌کنند تا در خودت بروی و درست گریه کنی. کسی را نبینی و خودت گریه کنی. حالا در این مطلب هم گفتیم جایگاه ذکر تاریک باشد تا نفس مشغول به چیز دیگر نشود. «لئلا یشغله شیء» تا اینکه چیز دیگری او را مشغول نکند. البته این «مظلما»را از شرط اول که گفتیم «مسدود المنافذ» هم استفاده می‌شود ولی اینجا بازهم تأکید کردیم.

4.«أن یتعطر برائحه طیبه…

سالک باید در هنگام ذکر اربعینی خود را به عطر خوشبو معطر سازد، مانند عطر یاس یا گل محمدی یا هر نوع عطری که خوشبو باشد ولو به قیمت زیادی این عطر را بتوانی بخری. در مورد مسئله شرعی این که الکل زدن جایز است یا نه باید فتوای مجتهدت را ببینی. البته بعید می‌دانم که گفته باشند نجس است. البته شما باید فتوای مجتهدت را ببینی. یک رایحه ایرانی یا خارجی که این رایحه، رایحه طیبه و خوشبو باشد. چون بعضی عطرها که کم‌قیمت هست به‌جای اینکه آدم خوشبو بشود تنفر پیدا می‌کند!

…ویشعل عود البخور»؛ دیگر اینکه در همان مکان عود بخور را دود بکند که این هم باز یک آثاری دارد. دفع جن و دفع وساوس می‌کند.

۵٫«أن یبدأ بتفکر عمیق، و تخلیه لجمیع الخواطر غیر الله…

قبل از شروع ذکر، فکر است. باید با یک فکر عمیق درونی شروع کنی و نفست را از همه خواطر غیر خدا تخلیه کنی؛ حتی اگر یک خاطر پسندیده‌ای باشد ولی غیر مفهوم ذکر است، شما باید فقط در آن مفهوم توحیدی ذکر «لا اله الا الله» و «یا من هو» یا هر ذکری که استاد به شما داده، غرق بشوی ولو اینکه اذکار دیگر هم برای خودش مفهوم دارد.

…حتی و لو کان الخاطر محمودا»؛ حتی نباید بروی بنشینی آنجا و بگویی فلان مبلغم در بانک است و فردا بروم پول را از بانک بیرون بکشم و بروم مسجد برای کار خیر به فلانی بدهم! یعنی همین افکار هم با وجود این که کار خیر است نباید در ذهن بیاید. این جا، جای توحید است. این جا می‌خواهیم پیش خدا برویم. باید خود را از همه‌چیز خالی کنیم. برای همین گفته ایم:«حتی و لو کان الخاطر محمودا»؛

و اما شرط ششم که آخرین بند است می‌فرمایند:

۶٫«خلو البطن من الطعام و حبّذا لو کان صائماٌ»؛

باید شکم از غذا خالی باشد و گفتیم چه‌بهتر برای آن‌هایی که توان دارند که در طول چهل روز که از استاد دستور می‌گیرند، روزه باشند. موقع ذکر گفتن انسان بتواند روزه باشد یا برخی از ایام چله را؛

اگر روزه گرفتن مقدورتان نیست، مقدورتان هست که این نیم ساعت ذکر را هر وقت از اوقات شب و روز انتخاب نکنید. یعنی مثلاً فرض کنید غذا خوردید، حالا می‌خواهید ذکر بگویید! این درست نیست. چرا گفتند در ماه رمضان مستحب است قبل از افطار نمازتان را بخوانید؟ چون در حال خشوع باشید از صبح تا مغرب روزه بودید، بعد در نماز می‌روید و در این حالت بیشتر حال خشوع و بکاء و از این موارد دست می‌دهد.

برای نیم ساعت ذکر می‌گوییم «خلو بطن»: منظورمان این است که در این ساعت شب و روز حالا که روزه نیستی، ]لااقل[شکمت از غذا خالی باشد. یعنی آن غذای قبلی هضم شده باشد و بین غذای قبلی و زمانی که ذکر میگویی چند ساعت گذشته باشد تا غذاهایی که در معده و شکمت بوده هضم شده باشد و حالا که می‌خواهی ذکر بگویی با شکم خالی ذکر بگویی و بعد بروی غذایت را بخوری.

بعضی این جهات را رعایت نمی‌کنند و برای همین تأثیر ذکر کم می‌شود و می‌آیند به ما می‌گویند ما ۱۰۰ تا اربعین به‌جا آوردیم و هنوز سر جایمان هستیم!! برای این است که آداب اربعین را انجام نداده اید. این ۶ شرط را که در کتاب گفتیم انجام ندادید. برای همین نمی‌توانید از اربعینیات بهره ببرید. یا اگر بهره می‌برید بهره کمی می‌برید، بهره کامل نمی‌برید.

این شرایط شش‌گانه‌ای بود که ما در درس‌های قبل این را گذرانده بودیم. اما چون اسم اربعین آمد و این اربعین هم اربعین کلیمی است و رفقا هم مشغول ذکر کلیمی هستند] این مطلب گفته شد[؛ لذا اگر برخی تابه‌حال این شش شرط را رعایت نکردند، از این امروز به بعد تا آخر این اربعین کلیمی [و برای سایر اربعینیات که از استاد دستور می‌گیرند] رعایت کنند.

و صلی الله علی محمّد و آله الطاهرین

دریافت فایل صوتی