کشکول المطالب

11 دسامبر, 2018

کد مطلب : 21101

کشکول المطالب

طوالع و لوایح : اول برقی که از حضرت ربوبیت رسد

طوالع و لوایح انواری است که از عالم قدس بر روان سالک اشراق کند

طوالع و لوایح

بسم الله الرحمن الرحیم

شهاب الدین سهروردی قدس الله سره:

اول برقی که از حضرت ربوبیت رسد بر ارواح طلاب، طوالع و لوایح باشد؛ و آن انواری است که از عالم قدس بر روان سالک اشراق کند و چون ریاضت بیشتر گردد، بروق بسیارتر آید تا بدان حد که در هر چه نگرد، بعضی از احوال آن عالم به یاد آورد.

منبع: مجموعه مصنفات؛ ج۳؛ ص۳۱۹

پی‌نوشت:

تعریف طوالع و لوایح :

سهروردی در رساله‌ صفیر سیمرغ، طوالع و لوایح را اوّل برقی می‌داند که از حضرت ربوبیت یا عالم قدس بر روان سالک اشراق می‌کند. سهروردی، در ضمن، به لذیذ بودن طوالع و همچنین لوایح اشاره می‌کند و می‌افزاید که « صوفیان این طوالع را اوقات خوانند ».

هجویری در کشف المحجوب می‌نویسد: « الطوالع: طلوع انوار معارف بر دل ».

در تعریف قشیری، طوالع و هم چنین لوایح و لوامع، از صفاتِ اصحابِ بدایات است. کسانی که هنوز در حال ترقی اند در جهت دل و این نورها همچون برقی است که در شب می‌درخشد و آسمانِ تاریک را لحظه‌ای چند روشن می‌کند. به گفته‌ قشیری، آسمان دلِ سالکانی که در بدایت راهِ باطن‌اند، وقتی که با ابرهای حظِّ نفس تاریک شده است، ناگهان برقی در این تاریکی می‌زند که این همان لوایح است. اگر این درخشش و روشنایی بادوام‌تر باشد، لوامع است؛ و اگر بازهم بادوام‌تر و نور آن شدیدتر باشد، لواطع است. (رساله قشیریه؛ باب تفسیر الفاظ صوفیه)

تعریف محیی الدین ابن عربی از طوالع، که در دو جای فتوحات المکیه نیز آمده، چنین است:« الطوالع: انوار التوحید تطلع علی قلوب اهل المعرفة فتطمس سائر الانوار. ». محیی الدین، در این تعریف، خودش هم از اثر نویسنده‌ دیگری اقتباس کرده است و آن کتاب اللمع ابونصرِ سرّاج ( وفات: ۳۷۸ ) است.

تعریفی که ابونصر در لمع از لفظ طوالع کرده چنین است:

« الطوالع: انوارالتوحید تطلع علی قلوب اهل المعرفة بتشعشها فیطمئنّ ( کذا ) ما فی القلوب من الانوار بسلطان نورها کالشمس الطالعة اذا طلعت یَخفی علی الناظر من سطوة نورها انوار الکواکب و هی فی اماکنها. قال الحسین ابن منصور فی هذا المعنی:
قد تجلّت طوالع زاهرات
یتشعشعن فی لوامع برق
خَصَّنی واحدی بتوحید صدق
ما الیها من المسالک طرق
لفظ فیطمئن که در تعریف لمع دیده‌می‌شود درست نیست؛ درست آن همان فتطمس است که در تعریف ابن‌عربی آمده‌است.

روزبهان بقلی هم، که در شرح شطحیات تعاریف ابونصر را به فارسی ترجمه کرده است، در ترجمه‌ تعریفِ طوالع، می‌نویسد:
« الطوالع: انوار توحید است که به دل عارف در آید به شعاعش جمله‌ انوار عقول و فهوم منطمس شود.»

از نظر عبدالرزاق کاشانی، طوالع چیزی است که از تجلیات اسماء الهی در باطن پیدا می‌شود.

منبع پی‌نوشت از سایت راسخون انتخاب شده است.

برای آشنایی با برخی اصطلاحات و واژه های عرفانی از اینجا وارد شوید

لینک کوتاه : https://www.komeily.com/?p=21101

مطالب مشابه

امام رضا و دعای یا من تحل

حقیقت تجرد نفس در عرفان

وحدت وجودی : غير از ذات مقدّس حضرت واجب الوجود على الإطلاق، وجودى در عالم نيست

شرح حدیثی درباره ویژگی‌های نزدیک‌ترین افراد به پیامبر در روز قیامت

ثواب زیارت حضرت امام حسین علیه السلام

سیره عبادی امام رضا علیه الاسلام

نگهداری کبوتر در خانه مورد توصیه ائمه اطهار

امام حسین (ع) و سیب سرخ

قسمتی از خطبه البیان امیرالمومنین علیه السلام

دعای نور

نظرات

کلام استاد

کلیپ صوتی

زیارت و دیدار حضرت صاحب الزمان (عج)

ویژه نامه

مجموعه سخنرانی‌های آیت الله کمیلی خراسانی «حفظه الله» در ماه ذی القعده

تقویم سلوکی

اعمال ماه ذی القعده

مناسبات ماه ذی القعده

ماه ذى القعده ، نخستین ماه ازماههاى حرام است که در آنها جنگ، حتّى با دشمنان اسلام حرام است; مگر این که جنگ برمسلمین تحمیل شود (سه ماه دیگر از ماههاى حرام، ذى الحجّه، محرّم و رجب است) آتش بس در این چهار ماه وسیله اى براى آرامش جامعه و توفیق براى حجّ وعبادت، حلّ مشکلات اقتصادى و بازنگرى در امر جنگ و یافتن نقطه پایان براى آن و سپس مرهم نهادن بر زخم هاى جانکاه ناشى از آن است. ماهى است که زوّار خانه خدا از اطراف و اکنافِ جهان به سوى خانه خدا حرکت مى کنند، گروهى به مدینه مى روند و قبر پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) و قبور ائمّه هدى(علیهم السلام) را زیارت مى کنند و آثار تاریخى که در جاى جاى این خاستگاه اسلامى وجود دارد را مى بینند و غرق لذّات روحانى مى شوند (هرچند نابخردان و جاهلان، بسیارى از این آثار عظیم و گرانقدر را از میان برده اند) گروه دیگرى راهى مکّه مى شوند و با انجام مناسک «عمره تمتّع» در انتظار مراسم بزرگ عبادى سیاسى حج مى نشینند و با طواف کعبه و شرکت درصفوف پرشکوه جماعت، روح و جانشان را تازه مى کنند . سیّد بن طاووس در فضیلت این ماه مى گوید: «ماه ذى القعده ماهى است که به هنگام شدّت و گرفتارى، زمان خوبى براى دعاست، و براى رفع ظلم و ستم و دعا بر ضد ظالم مؤثّر است. همچنین مى گوید: «این ماه «ماه اجابت دعاها» نامیده شده است; لذا باید اوقاتش را غنیمت شمرد و در آن روزه حاجت گرفت.