بسم الله الرحمن الرحیم

 بیانات حضرت آیت الله کمیلی خراسانی مد ظله العالی

در شرح دعای شریف مکارم الاخلاق (بخش چهارم)

«اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَبَلِّغْ بِایمانى اَکْمَلَ الْایمانِ، وَاجْعَلْ یَقینى اَفْضَلَ الْیَقینِ، وَانْتَهِ بِنِیَّتى اِلى‏ اَحْسَنِ النِّیَّاتِ، وَ بِعَمَلى اِلى‏ اَحْسَنِ الْاَعْمالِ. اَللَّهُمَّ وَفِّرْ بِلُطْفِکَ نِیَّتى، وَصَحِّحْ بِما عِنْدَکَ یَقینى، وَاسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِکَ ما فَسَدَ مِنّى. اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَاکْفِنى ما یَشْغَلُنِى الاْهتِمامُ بِهِ وَاسْتَعْمِلْنى بِما تَسْئَلُنى غَداً عَنْهُ وَ اسْتَفْرِغْ أَیَّامِی فِیمَا خَلَقْتَنِی لَهُ‏ وَاَغْنِنى وَ اَوْسِعْ عَلَىَّ فى رِزْقِکَ»

«خداوندا! ایمانم را به بالاترین ایمان، یقینم را به بالاترین یقین، نیتم را به بهترین نیت‌ها و عملم را به بهترین عمل‌ها برسان. خداوندا! همواره نیت خیر من را بزرگ و دایره‌اش را وسیع قرار بده. خداوندا! یقینم را به کمال و صحت واقعی برسان. خداوندا! آنچه در وجودم از فساد می‌بینی با قدرت تمام توفیق اصلاحش را عطا بفرما. خداوندا! آنچه که من را از همت عبادت و اجرای فرامینت باز می‌دارد، دورم نما. خدای من! پروردگار عزیز من! اوقات، شب و روز و عمر من را به آنچه که فردای قیامت از من خواهی پرسید، مشغول بفرما.»

تحمل اذیت و آزار دیگران در پیشرفت سالک مؤثر است:

در این جلسه در ادامه شرح دعای شریف مکارم الاخلاق امام چهارم علیه السلام به جمله «وَاسْتَفْرِغْ اَیّامى فیما خَلَقْتَنى لَهُ» می‌رسیم. حضرت امام زین العابدین علیه السلام می‌فرمایند: «خدایا ایام عمر من را صرف کارهایی بفرما که من را برای آن آفریدی». خداوند، انسان را همانند حیوانات برای خوردن و خوابیدن نیافریده است. خداوند برای ملائکه، جنیان و حیوانات، زندگی و زیست خاصی در نظر گرفته است اما از بشر کار دیگری خواسته است. بنا به آیه کریمه « وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَم»َ، خداوند بشر را گرامی داشته و خلیفه خود در زمین قرار داده است. لذا صفات الهی می‌بایست در وجود ما ظهور نماید. « تَخَلَّقُوا بِاَخْلاقِ اللّه». خودتان را به اخلاق الهی زینت بدهید. اگر خداوند حلیم و صبور است ما نیز نباید به کرّار با عیال، فرزند و دیگران دعوا نماییم. باید حلیم و صبور باشیم و تحمل نماییم. بزرگان طریقت، تحمل اذیت و آزار دیگران را به عنوان یکی از مسائل مهم در پیشرفت سالک مطرح نموده‌اند. «مرنج و مرنجان». نه خودت را خشمناک، عصبانی و ناراحت کن و نه دیگران را. در دستور بزرگان و قرآن آمده است که در صورت اذیت شدن از سوی دیگران به آنها اذیت و آزاری نرسانید. لذا وظیفه زندگی ما در این دنیا با سایر مخلوقاتی که خداوند آفریده متفاوت است.

توجه داشتن به الطاف خداوند:

خداوند در قران می‌فرمایند: « وَ سخَّرَ لَکم مَا فی الاَرْضِ جَمِیعاً». ای انسان من تمامی آسمان، زمین، دریا و … را برای تو آفریدم. حیوانات و چهارپایان را نیز برای بشر آفریده است.  همچنین در سوره یاسین می‌خوانیم: « أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَیْدِینَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِکُونَ * وَ ذَلَّلْنَاهَا لَهُمْ فَمِنْهَا رَکُوبُهُمْ وَ مِنْهَا یَأْکُلُونَ وَ لَهُمْ فِیهَا مَنَافِعُ وَ مَشَارِبُ أَفَلَا یَشْکُرُونَ ». چرا شاکر خداوند نیستید؟ این چهارپایان برای شما آفریده‌ شده‌ است تا علاوه بر سواری گرفتن از گوشتشان نیز تناول نمایید. اگر گوشت این چهارپایان همانند گوشت سگ و خوک و سایر گوشت‌ها حرام می‌بود، چکار می‌خواستیم بکنیم. تمامی این‌ها از الطاف الهی است. خداوند می‌فرمایند همه چیز را برای تو آفریدم ولی تو را برای خودم آفریدم. پس می‌بایست به سمت من بیایید، عبادتم نمایید، دوستم داشته باشید، من را پرستش نمایید و به من عشق بورزید و این گفته خدا است. پس اینکه امام می فرمایند: «فیما خَلَقْتَنى لَهُ»، به مفهوم آن است که باید همت و سعی و تلاشمان در این باشد تا متوجه غایت و هدف از خلقتمان بشویم و آن را بدست آوریم و برای این هدف نیز کار کنیم. هر کاری اعم از کاسبی و ازدواج و غیره را که انجام می‌دهیم در فاز خداوند بیاوریم و از خداوند گله و شکایت نکنیم.

عوامل مؤثر در وسعت رزق:

«وَ اسْتَفْرِغْ أَیَّامِی فِیمَا خَلَقْتَنِی لَهُ وَ أَغْنِنِی وَ أَوْسِعْ عَلَیَّ فِی رِزْقِکَ »، خدایا من را غنی فرمای و در رزق و روزی به من وسعت و گشایش مرحمت بفرما. رزق و روزی انسان چگونه زیاد می‌شود؟ بالاخره راه‌هائی برای فقیر شدن و غنی شدن وجود دارد. انسان می‌بایست متوجه این مسئله بشود. در برخی روایات آمده است که بد اخلاقی‌، عصبانیت، غضب و خشم از جمله عواملی است که باعث فقیر شدن انسان می‌شود. در مقابل تبسم داشتن، داشتن رویی گشاده، خنده کردن به زن و فرزند سبب وسعت روزی می‌شود. عزیزان بالاخره این زن و فرزند حق و حقوقی دارند. شب هنگام،‌ مخصوصاً شب‌های طولانی زمستان می‌بایست کنارشان بنشینید و برایشان وقت بگذارید. اینکه نمی‌شود مدام تلویزیون تماشا نمائید. شما که دخترخانم و یا آقا پسر جوانی در منزل دارید توجه داشته باشید که فیلم‌هائی که از تلویزیون به نام فیلم خانوادگی پخش می‌شود از غرب گرفته شده است. هرچند که بنا به گفته مسئولین سانسور می‌شود ولی با این حال می‌بینید که خانم زیبای آرایش کرده برهنه در مقابل دیدگانتان ظاهر می‌شود و آن وقت نه یکی دو ساعت بلکه خدا گواه است که عده‌ای تا دوازده شب مقابل تلویزیون می‌نشینند. آیا این صحیح است؟ حال یک مقداری اخبار، صحبت‌های آقای قرائتی و یا برنامه‌های فرهنگی و مذهبی که خوب است را ببینید. اما اندازه را نگه دارید و برای ساعاتی تلویزیون را خاموش کنید. بعضاً مهمانی آمده با او صحبت کنید. می‌بینید تلویزیون روشن است و مهمان نیز آمده است. اصلاً انسان چگونه متوجه غذا خوردنش می‌شود! چرا که بخشی از حواسش متوجه تلویزیون و بخشی دیگر متوجه غذا خوردن است. همانطوری که گفته شده در بین غذا خوردن نباید صحبت کنید، همانطور نیز گفته شده که در هنگام غذا خوردن نباید توجهتان به جاهای دیگری باشد. باید این غذا با ذکر و نام خدا خورده شود. اما به این‌هاتوجهی نمی‌شود! تمامی این حرف‌ها مطابق با دستورات الهی است و مطلبی خارج از گفته‌های الهی بیان نمی‌شود. اگر خواهان افزایش رزق و روزی هستید می‌بایست نماز شب بخوانید، دعا بخوانید و باید سال خمسی داشته باشید.

توجه داشتن به پرداخت خمس:

اینکه نمی‌شود حلال و حرام را با یکدیگر مخلوط کنید. آخر با اجازه چه کسی سهم امام زمان را تصرف می‌کنیم؟ خداوند در قرآن می فرمایند که یک پنجم اموالتان متعلق به شما نیست درحالی که شما می‌گوئید متعلق به من است! چون من زحمت کشیده‌ام و آن را بدست آورده‌ام! خمس به مفهوم یک پنجم است که متعلق به شما نیست. شما می‌بایست که یک پنجم اموالتان خارج کنید تا باقی اموالتان پاک و طاهر شود. وقتی دستور خداوند اینگونه است، چرا از یک پنجم نمی‌گذرید؟ حال اگر شما به مرجع تقلید و یا نماینده او مراجعه بفرمایید و آن را دست گردون بفرمایید و به صورت اقساط پرداخت نمایید به عبارت دیگر در تصرف اموال امام زمان اجازه بگیرید مانعی وجود نخواهد داشت؛ اما عده‌ای که ان شاءالله در این جمع نیستند، خرج می‌کنند و زمین و خانه و ماشین و وسایل دیگری خریداری می‌کنند و سپس بعد از بیست سال زمانی که می‌خواهند به مکه بروند حساب و کتاب و دست گردون می‌کنند و می‌پذیرند که اقساط را پرداخت نمایند. اما بعد از بازگشت از مکه و پرداخت یکی دو قسط، از پرداخت بدهی منصرف می‌شوند. آیا این درست است؟ نگویید که من سرمایه‌دار نیستم و اموالی ندارم! آیا شما تاکنون نزد کارشناس مسائل رفته‌اید؟ آیا تمام آنچه را که دارید بر روی کاغذ نوشته‌اید تا با کارشناس در میان بگذارید و از وی بخواهید تا به شما بگوید که به کدامیک خمس تعلق می‌گیرد. آن وقت شما از جانب خودتان می‌گویید که خمس بر من واجب نشده است. مگر شما روحانی و یا کارشناس مسائل خمس هستید که این مطلب را می‌گوئید؟ بنده مثالی را عنوان می‌کنم؛ فرض کنید چند مثقال زعفران خریداری نموده‌اید که مقداری را مصرف و مقداری نیز باقی مانده باشد و یا در مثالی دیگر اگر در انتهای سال یک کبریت از ده کبریت خریداری شده به مصرف نرسیده باشد به آن خمس تعلق می‌گیرد. جنس و یا پولی که سال از آن بگذرد چه به آن نیاز داشته باشید و یا نیاز نداشته باشید چون در بین سال آن را خرج لازم و نه غیر لازم نکرده‌اید به آن خمس تعلق می‌گیرد. عده‌ای زن و فرزند خود را به شمال و کنار دریا می‌برند. اصلاً بعضی از این سفرها حرام است و به پولی که خرج سفر حرام می‌شود خمس تعلق می‌گیرد چون جزء مخارج زندگی نیست. از این کارها چه میزان انجام داد‌ه‌اید؟ تمام این‌ها دینی را بر گردن شما ایجاد کرده که می‌بایست آن را ادا نمایید. لذا در این فراز که امام زین العابدین می‌فرماید: «وَ أَوْسِعْ عَلَیَّ فِی رِزْقِکَ»، رزق و روزی واسع و حلال و طیب مشروط به شرایطی است که به آن‌ها اشاره شد. ما باید مالمان را از حرام پاک کنیم و خمسش را بدهیم و اگر حق الناسی بر گردن داریم ادا کنیم تا خداوند به مال ما نظر کند و وسعت رزقی پیدا کنیم.

و صلی الله علی محمد و آل محمد